آینده Tekla و BIM در ایران و جهان با واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)
مقدمه
مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) در سالهای اخیر انقلابی در صنعت ساخت ایجاد کرده است. نرمافزار Tekla Structures بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی در حوزه مدلسازی دقیق سازه، نقشی کلیدی در پروژههای بینالمللی ایفا میکند. اما آینده BIM تنها به مدلسازی دیجیتال محدود نمیشود؛ فناوریهای واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) در حال تغییر دادن نحوه مشاهده، بررسی و اجرای مدلها در کارگاه هستند.
واقعیت مجازی (VR) و BIM
واقعیت مجازی محیطی کاملاً دیجیتال ایجاد میکند که کاربران میتوانند در آن بهصورت سهبعدی پروژه را مشاهده و تجربه کنند. اتصال VR به مدلهای Tekla و BIM این امکان را فراهم میکند که:
- مدیران پروژه و کارفرما پیش از ساخت، پروژه را در مقیاس واقعی مشاهده کنند.
- تیمهای طراحی، تداخلات احتمالی بین سازه، معماری و MEP را سریعتر تشخیص دهند.
- جلسات هماهنگی (Coordination Meetings) در محیط سهبعدی و تعاملی برگزار شوند.
واقعیت افزوده (AR) و BIM
برخلاف VR، در واقعیت افزوده مدل سهبعدی بر روی دنیای واقعی قرار میگیرد. اتصال AR به Tekla باعث میشود در محل کارگاه بتوان مدل دیجیتال را با وضعیت واقعی مقایسه کرد. این فناوری به ویژه برای:
- بررسی موقعیت نصب تجهیزات و المانها در محل واقعی
- کنترل کیفیت اجرای سازهها با مدل BIM
- آموزش کارگران و تکنسینها پیش از اجرا
بسیار کاربرد دارد.
ترکیب VR و AR با Tekla Structures
ترکیب Tekla با VR و AR امکانات نوینی برای پروژههای ساختمانی و صنعتی ایجاد میکند:
- نمایش مدل Tekla در کارگاه با عینکهای AR مانند HoloLens
- برگزاری جلسات طراحی و هماهنگی از راه دور با استفاده از VR
- ثبت تغییرات کارگاهی در مدل BIM بهصورت لحظهای
مزایای VR و AR در BIM
- افزایش درک پروژه: کارفرما و تیم اجرایی تصویر شفافتری از پروژه خواهند داشت.
- کاهش خطا: شناسایی سریعتر اشتباهات پیش از اجرا
- آموزش بهتر: کارگران و تکنسینها میتوانند پیش از شروع، فرآیند نصب را در محیط مجازی تجربه کنند.
- افزایش بهرهوری: صرفهجویی در زمان و هزینه از طریق کاهش دوبارهکاریها
وضعیت جهانی VR/AR در BIM
کشورهایی مانند آمریکا، بریتانیا و ژاپن به سرعت در حال توسعه و پیادهسازی VR و AR در پروژههای BIM هستند. شرکتهای بزرگ ساختمانی از این فناوریها برای مدیریت پروژههای پیچیده مانند برجهای مرتفع، بیمارستانها و پروژههای صنعتی استفاده میکنند.
وضعیت ایران
در ایران، استفاده از VR و AR در BIM هنوز محدود است. برخی دانشگاهها و شرکتهای پیشرو شروع به آزمایش این فناوریها کردهاند، اما چالشهایی وجود دارد:
- کمبود تجهیزات پیشرفته مانند عینکهای VR/AR
- هزینه بالای سختافزار و نرمافزارهای اصلی
- کمبود متخصصان آموزشدیده در حوزه BIM + VR/AR
فرصتها در ایران
- آموزش مهندسان و تکنسینها با هزینه کمتر
- بهبود کیفیت اجرای پروژههای زیرساختی
- افزایش شانس همکاری با پروژههای بینالمللی
چشمانداز آینده
ترکیب Tekla، BIM و فناوریهای VR/AR آیندهای نوین برای صنعت ساخت ترسیم میکند. در این آینده:
- کارگاههای ساختمانی به محیطهای هوشمند و دیجیتال تبدیل میشوند.
- کنترل کیفیت و نظارت از طریق مقایسه لحظهای مدل دیجیتال و دنیای واقعی انجام میشود.
- کارفرماها میتوانند پروژه را پیش از ساخت در ابعاد واقعی تجربه کنند.
جمعبندی
واقعیت مجازی (VR) و افزوده (AR) نقش مهمی در آینده Tekla و BIM ایفا خواهند کرد. این فناوریها با بهبود هماهنگی، افزایش دقت و کاهش هزینهها، صنعت ساخت را متحول میکنند. هرچند در ایران هنوز موانعی وجود دارد، اما حرکت به سمت استفاده از VR و AR اجتنابناپذیر است.
لینک مرتبط
برای آشنایی بیشتر با ترندهای جهانی در BIM، مقاله
BIM چیست؟ آینده ساخت با مدلسازی اطلاعات ساختمان
و همچنین مقاله
معرفی کامل Tekla Structures و کاربردش در BIM
را مطالعه کنید.
